Marieke

Evert Zwolsman (zoon van Ulbe) haalt de 'Marieke' in opdracht van zijn achterneef, de projectontwikkelaar Reinder Zwolsman uit Engeland. In 1964 koopt hij haar in Southampton en brengt haar terug naar Nederland. Op dat moment is het vrijwel een wrak en wordt het duidelijk dat het noodzakelijk zal zijn haar te restaureren. Toch was het gemakkelijker gezegd dan gedaan. De laatste eigenaar mr. Ring was niet te vinden toen Evert Zwolsman in Londen arriveerde. Na vier dagen speuren kreeg hij contact met de eigenaar en de boeier bleek in Southampton te liggen. Een tweede tocht naar Engeland bleek nodig om de definitieve koop te sluiten. Het schip werd naar Vlissingen overgezeild en onlangs werd het door Evert Zwolsman via de Zuiderzee naar Workum gezeild.

Onder de verantwoordelijkheid van Evert is begonnen met het opknappen van het schip bij de werf Het Fort (G. de Vries Lentsch Jr.) te Amsterdam. Deze werf ging echter rond 1970 failliet en de 'Marieke' was daarbij betrokken.

Boeier 'Marieke' terug uit Engeland in geboorteplaats Workum

In het jaar 1912 ging er te Workum een boeier te water met bestemming Engeland, zoals daarvoor en daarna al eerder was gebeurd. Deze tewaterlating vond plaats op de werf „De Hoop", nog beter bekend als de werf van Ulbe Zwolsman, familie van de heer Reinder Zwolsman. Eerste eigenaar was een mr. Walker, die deze boeier (ex Dolphin?) later omdoopte tot Marieke. Via de eerste eigenaar ging de boeier naar de heer Smith en via de heer C. Gotelee werd de laatste eigenaar de heer King. Dit is in het kort de kroniek van de 'Marieke', die nu op 43-jarige leeftijd terug is in haar geboorteland. De heer Reinder Zwolsman heeft de 'Marieke' vorig jaar via Evert (zoon van Ulbe) in Engeland aangekocht en onlangs was het schip weer aan de werf te Workum. De 'Marieke' is een houten boeier, 13.50 x 4.05 x 0.75 meter en zit nu (helaas) in de witte verf.

Het lukte Reinder Zwolsman om de romp uit het faillissement terug te krijgen en vervolgens ging ze in de herfst van 1976 naar Workum; helaas zonder het merendeel van de losse onderdelen die inmiddels waren verdwenen. Evert heeft de volledige restauratie niet meer mogen mee maken, want hij is tussentijds in 1973 gestorven.
De restauratie is uiteindelijk in twee fases uitgevoerd; de eerste in de periode 1981-1984 toen Roelof Jansz van der Werff de gerestaureerde Zwolsman-werf had gepacht en de bouw en restauratie van houten schepen weer ter hand had genomen. Deze restauratie heeft echter alleen betrekking op de romp en wordt min of meer als eerste in Friesland uitgevoerd in het kader van een scholingsproject voor langdurig werklozen. Ze heeft dan nog geen betimmering, mast of tuigage en wordt in eerste instantie ondergebracht bij de Stichting voor het Behoud van het Varend Erfgoed. Deze stichting heeft helaas niet de mogelijkheden om het schip weer in de vaart te brengen.

Leeuwarder Courant 6 december 1976

Dit is de boeier "Marieke". De boot is in 1911 gebouwd op de Zwolsmanwerf in Workum en nu ligt zij er weer. De „Marieke" ziet er haveloos uit en is nu naar Workum gebracht voor een grondige opknapbeurt en om het schip van de ondergang te redden. De „Marieke" werd in Ierland gevonden.

In 1988 koopt de (toenmalige) VSB bank de 'Marieke', waarna het schip weer volledig als representatief jacht kan warden gerestaureerd, hetgeen ook bij dezelfde werf gebeurt en waar ze in 1990 wordt opgeleverd. Afgebouwd, volledig ingericht en voorzien van een vaste schipper krijgt ze een representatieve taak door met relaties van de VSB bank te gaan varen.

Boekje De Wieringeraak Marieke van de Vereenigde Spaarbank

In 1996 verandert de situatie nogmaals wanneer het schip wordt ingebracht in de Stichting Marieke en het Bouwfonds en de Fortis Bank samen een 50/50 belang in deze stichting nemen.

In 1905 telde de Wieringer vloot 202 schepen, bijna net zoveel als Urk (228 schepen) en Volendam (213 schepen) en zelfs meer dan Marken (162 schepen). De Wieringers maakten over het algemeen gebruik van kleinere schepen. Dit had te maken met het gebied waar gevist werd. Van de Wieringer schepen voeren er vijf alleen op de Noordzee, vijftien zowel op de Noordzee als op de Zuiderzee en 182 alleen op de Zuiderzee. Het geringe aantal Noordzeevissers op Wieringen vloeit voort uit de vele visserijmogelijkheden rond het eiland, de noodzaak en de animo om op de Noordzee te gaan vissen was daardoor minder groot.
Wat het scheepstype betreft zien we dat in 1866 de vloot van in totaal 69 schepen grotendeels bestaat uit haringschuiten. Rond 1880 ging men over op het gebruik van blazers. Toch waren beide scheepstypen niet echt geschikt voor de ondiepe platen en het snel manoeuvreren in de geulen. Daarom verruilde men reeds rond de eeuwwisseling dit scheepstype weer voor aken. De Wieringeraak had een plat vlak en zwaarden en kon dus droogvallen. Doordat de fok op een overloop voor de mast stond, was het schip snel wendbaar en makkelijk te zeilen met een kleine bemanning. Het was echter geen snelle zeiler en moest wat dat betreft de botter voor laten gaan.
Het kenmerkende voor een Wieringer aak zijn de lage boorden waardoor het goed geschikt is voor de visserij met staand want en het wiermaaien. Als de bun werd dichtgemaakt en leeggepompt staken de aken minder dan twee voet diep. In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, is de Wieringeraak nooit op Wieringen zelf gebouwd. De meeste zijn afkomstig van werven te Makkum, Hindeloopen en vooral Workum. De meest bekende en karakteristieke aken kwamen van de werf van Zwolsman in Workum. Het hellingen en reparaties werden uitgevoerd op de kleine helling vlakbij den Oever, in Van Ewijcksluis of op Texel. In 1917 werden voor het eerst twee schepen van de Wieringer vloot van een motor voorzien. Wieringen liep wat de motorisering betreft voorop vergeleken bij andere vissersplaatsen langs de Zuiderzee.

In 2007 heeft de Spiegel der Zeilvaart een reeks van drie artikelen geplaatst in het kader van het 75-jarig jubileum van de Afsluitdijk.

De hedendaagse dynamiek maakt weer een verandering noodzakelijk en momenteel wordt er gekeken naar een optimale, bedrijfsmatige oplossing om dit schip een regelmatige verschijning op IJsselmeer en directe omgeving te laten blijven en dan bij voorkeur met behoud van dezelfde stichtingsvorm. De 'Marieke' ligt in de museumhaven van het Zuiderzee Museum te Enkhuizen.