Schobber

In het boek "Ronde en Platbodemjachten" van Mr. Dr. T. Huitema staat over de zeeschouw geschreven:
De zeeschouwen zijn uit economische noodzaak ontstaan. Het ging weer eens slecht met de visserij op de Zuiderzee en de gebruikte schepen bleken te duur in bouw en onderhoud. Zo is men omstreeks 1900 begonnen een groter en robuuster schouw te bouwen, die zeewaardig zou zijn voor de visserman, die er in alle weersgesteldheden en jaargetijden mee op zee moest. De bouw van dit type is waarschijnlijk in 1898 door Wierda in Lemmer als eerste ter hand genomen. Wierda zelf had als jongeman gevaren op een visaakje en wist wat er geëist moest worden van een zeeschip. Door omstandigheden is hij later aan de wal opgeleid tot wagenmaker en in de buurt, van Akkrum woonachtig geweest. Hij heeft dus ook veel open schouwen gezien.

Wierda is in Lemmer een zwaarder type schouw gaan bouwen. Volgens mededelingen van zijn zoon waren al zijn schouwen 8 meter over de stevens. Thans vaart er nog een door hem in 1914 gebouwde zeeschouw, inmiddels als jacht verbouwd. Daar een zeeschouw onder moeilijker omstandigheden moest varen, werd ze veel breder gemaakt; 3 meter en meer, met meer oplopend voordek en een holte van ruim 1 meter. Verschillende van deze schouwen heeft Wierda zelf met zijn zoon naar de Hollandse wal overgezeild.
In Hoorn ontwikkelde zich in de loop van de jaren twintig en dertig tot een typische spekbakkenhaven. De latere schouwen zijn van ijzer en staal gebouwd. De zeeschouwen die aan de Hollandse wal werden gebouwd, onder andere bij Van Goor in Monnickendam, vertonen over het algemeen meer zeeg dan de Friese, terwijl hun voordek wat meer oploopt waardoor ze een wat gedrongen indruk maken. Ondanks de veel gebruikte aanduiding 'Hoornse schouw', zijn deze scheepjes ter plaatse niet gebouwd. De toevoeging geeft in dit geval aan dat schouwen op een bepaald moment een alles overheersende rol speelden in de Hoornse vloot. Rond de tweede wereldoorlog telde de Hoornse vloot zo'n 17 Zeeschouwen.
Meer informatie in onze publicatie "Hoornse schouwen".

Van Schaick Zillesen heeft een oude tekening van een Hoornse schouw als voorbeeld gebruikt voor de 'Schobber'. De oude tekening betrof een 8-meter schouw. De tekening is 'opgerekt' tot de 10.50m van deze Zeeschouw.

De tekening is afkomstig uit ons archief. De Hoornse schouw 'Vrouwe Jannie' is gebouwd in 1921. In 1977 was het schip eigendom van J.H. Keijzer te Hasselt. Enige onzekerheid bestaat er over de lengte van het schip. 13 meter is uitzonderlijk lang voor een schouw. Het gaat over een voormalige visserschip uit Hoorn NH met visserijregistratie HN7. De lengte stond echter niet in de visserijregistratie (open schouw). Volgens informatie uit Hoorn was het echter niet zo'n groot schip. Het vermoeden is dat er met betrekking tot de lengte er een fout in is geslopen. De lengte is waarschijnlijk in "ellen" opgegeven! 13 el betekent 13 x 69 cm = een kleine 9 meter. Die 13 m is dus waarschijnlijk een schrijf-/leesfout geweest: " L.13" of misschien wel "13 L." is gelezen als 13 meter lengte. De verhouding patrijspoorten en ook de lengte van het roer, en de dikte van de mast geven bij berekening ongeveer eenzelfde uitkomst.

Een deel van de Hoornse `spekbakkenvloot' begin jaren '50 met vooraan de HN1 van Klaas Blokker Jr. Vervolgens de HN20 van Arend de Beer, nu eigendom van Stichting De Hoornse Schouw, en de HN48 van Cornelis de Reus. De volgende nummers zijn niet goed leesbaar maar betreffen vermoedelijk de HN11 van de gebroeders Homan, de HN55 van Evert de Best en de HN53 van Jan de Best, ook wel 'de Spoorman' genoemd.