Muiden: Koninklijke Nederlandse Zeil en Roeivereniging
De Koninklijke Nederlandse Zeil en Roeivereniging (KNZ&RV), opgericht op 16 december 1847, is de oudste watersportvereniging in Nederland. Leden van de KNZ&RV hebben bij Koninklijk Besluit het voorrecht een verfraaide nationale vlag als verenigingsvlag te voeren. Leden van de KNZ&RV voeren een Nederlandse vlag vertonende een gestileerde ‘W’ in het wit.
Tegenwoordig is de thuishaven van De Koninklijke de haven van Muiden, maar van 1922 tot na de tweede wereldoorlog was de thuishaven de Sixhaven in Amsterdam. De Sixhaven zelf werd aangelegd door de Koninklijke Nederlandsche Zeil en Roeivereeniging en in 1922 was deze gereed. De haven is vernoemd naar jonkheer Willem Six, destijds de voorzitter van de KNZ&RV. Tot na de tweede wereldoorlog was de Sixhaven het thuishonk van de KNZ&RV, voordat zij verhuisden naar hun huidige plek in Muiden. In 1997 heeft de De Koninklijke een tweede haven: de Buyshaven in Enkhuizen.
In het bestaan van de vereniging zijn er vele belangrijke momenten geweest
| 1847 | 16 december: in Odeon een bijeenkomst van 70 Heeren voor een ´nieuw op te rigten Yachtclub´: de Nederlandsche Zeil- en Roeivereeniging. Eerste ondertekenaar Ernst Sillem. 239 Amsterdammers staan op de ´Lijst der Oprigters'. |
| 1848 | Prins Hendrik aanvaardt erelidmaatschap in de (ijdele) hoop samensmelting van de Rotterdamse en Amsterdamse verenigingen te kunnen bevorderen. Prins van Oranje (later Koning Willem III) en Prins Frederik volgen. Koning Willem II aanvaardt het beschermheerschap. |
| 1849 | Algemene Vergadering waarin 'oprigting en aanmoediging eenen nationalen Matrozenstand', het Matrozen-Instituut van de Nederlandsche Zeil- en Roeivereeniging. |
| 1851 | Koning Willem III bezoekt het Matrozen-Instituut en aanvaardt beschermheerschap. |
| 1852 | 9 april: KB No.63: de NZ&RV heet voortaan Koninklijke Nederlandsche Zeil - en Roeivereeniging. In standaard en vlag komt een blauw veld met daarin de koninklijke Kroon en ´s Konings naamcijfer. De koning geeft opdracht een tentoonstellingen te organiseren op het gebied van de scheepvaart. |
| 1853 | 13 juni: opening tentoonstelling Nederlandsche Scheepvaart en Scheepsbouw in Felix Meritus. |
| 1854 | Oprichting KNMI en ondersteuning maritiem wetenschappelijk onderzoek (leden KNZ&RV spelen een rol). |
| 1860 | Wedstrijden verhuizen van Oosterdokdijk naar overzijde IJ, bij het Tolhuis. |
| 1861 | Overlijden Ernst Sillem, eerste voorzitter KNZ&RV |
| 1866 | Slecht jaar KNZ&RV: wedstrijden te kostbaar, samenwerking met De Hoop overwogen. P.A. Bundten 'redt' de Vereeniging. |
| 1867 | Opnieuw jaarlijkse wedstrijden, nu bewesten de Oosterdoksluis. |
| 1868 | Prins Hendrik doet weer poging tot nationale samenwerking tussen Amsterdam en Rotterdam via Nederlandsche Vereeniging voor Zeewezen en Scheepvaart. Wedstrijdbanen worden gewijzigd i.v.m. werkzaamheden aan Noorzeekanaal en in het IJ. |
| 1869 | 28 mei: oprichting Vereeniging voor Zeewezen en Scheepvaart op initiatief van erelid Prins Hendrik 'de Zeevaarder'. |
| 1877 | Wedstrijdtribune verhuist van De Ruyterkade naar omgeving Centraal Station. |
| 1878 | 7 september: KB en Wet; de KNZ&RV krijgt vrijstelling van haven - en loodsgelden en recht van voorschutting (zoals Rijksvaartuigen). |
| 1881 | Toekomstig voorzitter Bundten komt met plan voor 'kleine togtjes' en zet transformatie in van maritieme belangenvereniging naar hechte zeil- en roeivereniging met handhaving van wedstrijdgevende traditie. |
| 1883 | Organisatie 'Internationale Koloniale en Uitvoerhandel Tentoonstelling'. |
| 1885 | Oprichting Zeilvereniging Het IJ met eigen haven; ook ligplaatsen voor leden KNZ&RV. |
| 1890 | Koningin-regentes Emma Beschermvrouwe. Stichting eerste (bescheiden) jachthaven aan Westerdokdijk. Eerste bijeenkomst van 'Verbonden Zeilvereenigingen van Nederland en België'. De Koninklijke zal tot 1946 'Voorzittende Vereeniging' van dit eerste watersportverbond zijn. |
| 1892 | Koningin-Regentes Emma stelt bij KB uitgaanskostuum vast: het Baaitje/Baadje, waarmee aan het Hof verschenen kan worden. |
| 1894 | Internationale zeil- en roeiwedstrijden nu op het IJ, de Zuiderzee en voor het eerst op de Amstel, weliswaar tot 1937, als de Bosbaan wordt geopend. |
| 1895 | Bestuur past zeilwedstrijdreglementen en jachtmetingen aan. |
| 1901 | Prins Hendrik, Hertog van Mecklenburg-Schwerin Erevoorzitter. |
| 1905 | Voorzitter Six naar vergadering Yacht Racing Association: bespreking van International Rating Rule. |
| 1907 | Eerste Openingstocht; naar Volendam. |
| 1908 | Nieuw Internationaal Zeilwedstrijdreglement. Eerste en vooralsnog enige vrouwelijke lid: douairiere E. den Tex-Ketjen |
| 1913 | Wedstijden voor IJmuiden, ter gelegenheid van 65-jarig bestaan. 'Meteoor' van Duitse Keizer doet mee, evenals de 'Germania' van Dr. Krupp von Bohlen und Halbach. |
| 1914 | W.O. I breekt uit: 28 vaartuigen ter beschikking regering en 22 leden naar Burgerwacht. |
| 1915 | Watersportcongres olv Six in aanwezigheid Prins Hendrik. Nieuw: Regenboogklasse. |
| 1916 | Overstroming Noord Holland. Koningin bezoekt gebied met flottielje motorjachten van KNZ&RV. |
| 1917 | Koninklijke begint Roeibond. Start werkzaamheden aan haven nabij toegang Noord Hollands kanaal. |
| 1918 | Eerste robbenjacht op het Wad. |
| 1919 | Feestelijke opening Sixhaven als opvolger van Westerdokdijk. Six Penning ingesteld. |
| 1920 | Invoering belasting op pleziervaartuigen (5% waarde schip plus 1,5% voor de jachtschipper). |
| 1922 | 75-jarig bestaan KNZ&RV in crisistijd. |
| 1923 | Scheepsrevue: 500 schepen in kader regeringsjubileum. |
| 1927 | Jurrjens Prijs ingesteld. |
| 1928 | Olympische Spelen in Amsterdam. Organisatie van zeilwedstrijden rond Sixhaven in handen KNZ&RV. |
| 1931 | Drie maanden rouw na overlijden voorzitter Lucassen |
| 1932 | Zuiderzee wordt IJsselmeer door Afsluitdijk. |
| 1933 | Opening jachthaven Muiden door Koningin Wilhelmina's echtgenoot Prins Hendrik: 'Stichting Jachthaven Muiden' (partners KNZ&RV, KWV Loosdrecht en ANWB). Lucassen Penning ingesteld. |
| 1934 | Overlijden populaire en actief deelnemende erevoorzitter Prins Hendrik en beschermvrouwe Koningin-moeder Emma. |
| 1935 | In crisistijd nog slechts 12 ligplaatsen Sixhaven bezet. |
| 1936 | Sixhaven wordt uitgebreid. Verloving Prinses Juliana en Prins Bernhard; motorjacht Piet Hein aangeboden door voorzitter Crone. Vlootschouw op Buiten IJ. Prins Bernhard erevoorzitter. |
| 1940 | In oorlog met Duitsland. Vaarverbod Buiten IJ, Sixhaven en later IJsselmeer. Bestuurslid Ernst Moltzer verhuist Vereeniging naar Bloemeneiland op Westeinder Plas. |
| 1941 | Het woord 'Koninklijke' in alle uitingen door bezetter geschrapt. Bloemeneiland in gebruik |
| 1942 | Voorzitter Crone na twee weken vrijgelaten uit concentratiekamp Amersfoort. |
| 1943 | Sixhaven door bezetter afgesloten met balk. |
| 1944 | Westeinder Sperrgebiet. |
| 1945 | Bevrijding! Oorlogsbuit Piet Hein keert terug uit Duitsland. |
| 1946 | Verenigingsleven leeft weer op. Zuiveringscommissie verwijdert 'Duitse en politiek onzuivere leden uit Vereeniging'. Taak Watersportverbond na 56 jaar beëindigd. Koninklijke 'Eerevoorzittende Vereeniging' van de Koninklijke Verbonden Nederlandse Watersport Verenigingen. |
| 1947 | 100-jarig bestaan KNZ&RV. Botterwedstrijd voor Nederlandse en buitenlandse bemanningen, |
| 1948 | 50-jarig regeringsjubileum van Koningin Wilhelmina en inhuldiging Koningin Juliana met grote vlootschouw vanaf Piet Hein op Buiten IJ. Nieuwe koningin beschermvrouwe. |
| 1953 | Opening nieuwe jachthaven en clubgebouw in Muiden. Verhuizing uit Sixhaven. |
| 1955 | KNZ&RV mede-oprichter van Stichting Stamboek Ronde en Platbodemjachten. |
| 1957 | Nederlandse volk schenkt uit handen van voorzitter Crone 'De Groene Draeck' aan Prinses Beatrix voor haar achttiende verjaardag. Vlootschouw tussen Muiden en Pampus. |
| 1961 | Vlag van de Koninklijke met 's Konings Wapen in Internationale Seinboek en daarmee erkend als Bijzondere Nationale Vlag. Aantal leden kopen buurman Kok Muiden, nu Jachtservice. Start oriëntatie nieuwe (extra) haven. |
| 1972 |
125-jarig bestaan KNZ&RV. Geschiedenisboek van de Koninklijke door Crone, admiraalzeilen met Koningin Juliana, Prinses Beatrix en 140 deelnemende schepen. Eerste jeugdschip: 44 ton schokker Witte Olifant. |
| 1975 | Besluit tot bouwen (Buys) haven in Enkhuizen. |
| 1977 | Prinses Beatrix en Prins Claus erelid. Opening Buyshaven. |
| 1979 | 'Piet Hein' verkocht door Koninklijk Huis. |
| 1980 | Koningin Beatrix wordt beschermvrouwe. |
| 1982 | Bestuur ontvangt Koninklijke Familie tgv 25 jaar 'Groene Draeck'. Admiraalzeilen met Koningin Beatrix, Prins Claus en kinderen en 120 schepen. tgv 135 jarig bestaan. |
| 1986 | Operation Sail New York: 7 platbodems van de Koninklijke zeilen langs Vrijheidsbeeld. 43 strekkende meter archief verhuist naar Scheepvaartmuseum. |
| 1991 | Aankoop 16-meter mosselaak 'Philippine' voor de jeugd. |
| 1997 | 150-jarig bestaan KNZ&RV. Admiraalzeilen met Koningin. |
