Het ontwerpen en bouwen van Lemsteraken vereisen de hand van de meester

Spiegel der Zeilvaart 1986 nummer 6

Lemsteraken bouwen vereist vakmanschap

Dit schrijft Wim de Bruijn in het voorwoord van deze Spiegel in 1986. Daarom staat dit blad voor een groot deel in het teken van de Lemsteraak. De aanleiding is het Lemsterakenweekend, dat in Augustus 1986 in Lemmer wordt georganiseerd en waaraan meer dan 100 Lemsteraken zullen deelnemen. In het kader van de artikelenreeks schrijft Jan Kooijman ook een artikel wat is gewijd aan het ontstaan van het scheepstype Lemsteraak. Daarbij komt ook regelmatig de naam van Arie de Boer ter sprake, de ontwerper van Lemsteraak 'De Groene Draeck'.

Jan Kooijman schrijft:

Over het ontstaan van de Lemsteraak is al zo het een en ander geschreven, vooral sedert destijds Prinses Beatrix voor dit scheepstype koos, toen haar uit de Nederlandse bevolking een eigen schip werd aangeboden. Men kan dit nalezen in het boek "De Groene Draeck" dat ter gelegenheid van de bouw van het prinsessejacht bij Uitgeverij Roelants in Schiedam werd uitgegeven evenals in het bekende boek van mr. dr. T Huitema "Ronde- en platbodemjachten".

Arie de Boer

Zoals gezegd, de hand van de meester is meestal niet die van een enkel mens, maar van heel veel mensen tezamen. Wel is het vaak zo, dat een ontwikkeling tenslotte bij een bepaalde persoon een top bereikt. Zo was dat met Arie de Boer, de laatste vertegenwoordiger van het Lemmer scheepsbouwersgeslacht, dat de Lemsteraak ontwikkelde. Hij was degene die De Groene Draeck ontwierp. De tijd van de Lemsteraak als vissersschip was al voorbij. In 1934 had Arie de werf overgenomen, maar zijn werk vond hij in meer prozaische arbeid, zoals baggermateriaaI en dergelijke. Nochtanshoe kon het ook anders - was en bleef hij een akenman. Toen hij de opdracht tot het ontwerp van het Prinsessejacht kreeg wist de speciaal daarvoor in het leven geroepen Commissie dat heel goed: niemand anders dan Arie de Boer was de geschikte man voor dit werk. De Commissie werd hierin niet teleurgesteld.

Werf Kooijman en de Vries in Deil aan de Linge

Jan Kooijman heeft op zijn werf Kooijman en de Vries vele Lemsteraken gebouwd. Daar zijn ook veel ontwerpen van Arie de Boer in diverse lengtes gebouwd. In het artikel in de Spiegel der Zeilvaart gaat Jan uitgebreid in op de diverse (ook historische) groottes en de eigenschappen daarvan. Zo staat van een 8.70m Lemsteraak een uitgebreide tabel met alle belangrijke gegevens vermeld.

De toekomst van de Lemsteraak

Als laatste alinea schijft hij het volgende, niet wetende welke discussies er jaren later zouden losbranden over de ontwikkeling van dit scheepstype:

Het is te verwachten dat het scheepstype het eindpunt van zijn ontwikkeling heeft bereikt, een eindpunt dat wordt gemarkeerd door Arie de Boer. Het is niet waarschijnlijk dat het schip nog op hoofdzaken kan worden verbeterd. Begin augustus zal een vloot aken zich voor Lemmer verzamelen. Ga erheen. Het wordt een weldaad voor het schippersoog.

Het volledige artikel in de Spiegel der Zeilvaart

pdf SdZ Augustus 1986 nr06 - Het ontwerpen en bouwen van Lemsteraken vereisen de hand van de meester.pdf

Dè Lemsteraak bestaat niet

Dirk Huizinga heeft in 2014 een onderzoek naar de benaming Lemsteraak gepubliceerd:
Tijdens het vooronderzoek dat ik voor het boek "Lemsteraak, trots der Zuiderzee" deed naar de Zuiderzeevisserij bij Lemmer en de ontwikkeling van de Lemster visaak en het Lemsteraakjacht, werd mij duidelijk, dat er geen vanzelfsprekende lijn loopt van de Lemster visaak naar het Lemsteraakjacht. De naam `Lemsteraakjacht' raakte pas ingeburgerd, toen HKH Prinses Beatrix voor haar 18e verjaardag een jacht kreeg dat zo werd genoemd. Bij de scheepswerf van de Gebroeders De Boer in Lemmer is zelfs nooit een schip gebouwd dat door de opdrachtgever of door de bouwer Lemsteraak of Lemsteraakjacht werd genoemd. In de werfboeken van De Boer wordt gesproken over visaken, over plezieraken, boeiers, pleziervaartuigen en Lemsterjachten.

Terug naar ovorige pagina