De Zwarte Buffel

In het najaar 1966 gaven wij aan Ir. Vreedenburgh opdracht om voor ons de bouwplannen te maken voor een platbodemjacht, waarvan de lijnen en afmetingen zoveel mogelijk overeenkomen met die van de Vollenhovensche Schokker, opgetekend door P.J.V.M. Sopers en door deze gepubliceerd in zijn boek "Schepen die verdwijnen" uitgegeven door P.H. van Kampen & Zn Amsterdam in 1971. Ir Vreedenburgh had al in de 50 er jaren een schokkerjacht ontworpen met als basis Sopers schokker, doch hij had de afmetingen met ongeveer 10% verkleind (zie het boek van de Stichting Stamboek). Wij wilden een schip waarmee wij lange reizen konden maken en wilden water- en dieselolietanks van ruime inhoud. Het oorspronkelijke vissersschip had natuurlijk geen opbouw en deze wensten wij wel te hebben.
Vreedenburgh heeft het achterschip iets voller getekend dan Sopers schokker omdat het een zware dieselmotor moest kunnen dragen. Hij heeft o.i. goed werk gedaan en wij hebben aan Boxce te Ter Aar opdracht gegeven om  het schip voor ons in regie te bouwen. Wij hebben daarvan nog nooit spijt gehad, ook al leek t.z.t. de prijs wel aan de stevige kant. Het vlak is 3,2 cm dik en de huid tot aan het berghout 5 mm. Daarboven is alles van 4 mm plaat. Het schip is van binnen geheel betimmerd en de indeling hebben wij zelf getekend. De ‘Wega’ heeft een originele Mercedes diesel type 0M636 van de AGAM met een Velvet keerkoppeling en een gesloten koelsysteem.
Een bijzonderheid die wij haast nooit op platbodem jachten zien is onze maststrijkinrichting. Deze werkt met een lier in het vooronder. Er zijn geen bokkepoten aan dek en geen loopplank komt aan het strijken te pas, hetgeen mijn vrouw en ik op rustig water varende kunnen verrichten. Wij hebben nu met de ‘Wega’ 22 seizoenen gevaren en het schip heeft geheel voldaan aan de gestelde eisen. Het heeft veel rustigere bewegingen dan de kleinere Vreedenburgh schokker, waarmee wij voorheen enige seizoenen hadden gevaren. Volgens de tekeningen van de ‘Wega’ is later een aantal schokkers van dezelfde afmetingen gebouwd. De eerste was de 'Pieter Paniek' van Van Ballegooijen. Dat schip werd echter veel lichter gebouwd met oog op de Wedstrijdzeilerij. Sinds 1970 ligt de ‘Wega’ in Zierikzee. Wij hebben er vele lange reizen mee gemaakt, naar de Nederlandse en Duitse Waddeneilanden, Helgoland en de Noord-Friese Waddeneilanden zoals Sylt, Amrum en Föhr; verder zowat alle Deense eilanden en de Zuid-Zweedse kust. Verder de Belgische kust tot Calais en Zuid-Engeland. Vroeger voeren wij altijd met onze kinderen, maar deze zijn nu allen groot met eigen gezinnen. Mijn vrouw en ik kunnen de ‘Wega’ goed samen bemannen, ook al worden wij in 1989 allebei 70 jaar. Voor een platbodem gedraagt de ‘Wega’ zich op zee zeer goed. Een storm op zee hebben wij nooit meegemaakt en ons varen op zee beperkt zich altijd tot dagtochten met redelijke weersverwachtingen.

"Onverantwoord, gevaarlijk, zo'n boot is niet geschikt voor de Noordzee!" Heel de varende kennissenkring viel over Gert jan Vroege en Ciska van der Meer heen. De reden: met hun schokker 'De Zwarte Buffel' gingen ze de Noordzee op en bezochten ze de Engelse oostkust. Aanvankelijk vond ikzelf een platbodem, ook niet zeewaardig. Na een oversteek met de Lemsteraak van m'n schoonvader moest ik mijn mening bijstellen. Die boot hield zich staande in grote golven. Het schip werd opgetild en de golven rolden er onder door.
We zochten jarenlang een klassiek gelijnd jacht, geschikt voor lange zeereizen. Zeker geen platbodem. Maar wanneer heb je tijd voor 'lange' reizen? Dichter in de buurt, in de prachtige natuur van alle waddenachtige gebieden, is een platbodem toch ideaal. Zo zijn we in het voorjaar van 1999 de trotse eigenaren geworden van 'De Zwarte Buffel', een 10,75 meter lange Vreedenburgh schokker uit 1966. Is een platbodem zeewaardig? Deze vraag is al dikwijls gesteld. Er zijn ongetwijfeld meer tegenstanders dan voor-standers van het varen op zee met deze boten. Aan de hand van onze tocht langs de Engelse Oostkust, ga ik na wat de gevaren zijn. 

Ciska van der Meer en Gert-jan Vroege zoeken met de schokker 'De Zwarte Buffel' zout water op. Al eerder staken ze over naar Engeland. Afgelopen zomer kwam een buitenkans: een uitnodi­ging om naar het festival in Franse Douarnenez te komen. Voor een symbolisch bedrag ging de boot per dieplader naar Frankrijk, samen met de Lemsteraken 'Walrus' en 'De Gulden Buffel'. De kans om vanuit Bretagne terug naar Nederland te zeilen.

Mist, sterke stromingen en voortdurend veranderende zandbanken: geen aantrekkelijk vooruitzicht voor een zeiler. The Wash en de aangrenzende kust van Noord-Norfolk in Engeland zijn er berucht om. Toch willen Ciska van der Meer en Gert Jan Vroege er met hun schokker De Zwarte Buffel gaan kijken. Ze denken dat het gebied grote overeenkomsten heeft met de Waddenzee. Het moet dus ideaal zijn voor een platbodem.
Het is juli en de zomer van 2004 wil maar geen zomer worden. Maar na een week wachten wordt eindelijk drie dagen met zuidoost drie beaufort beloofd. Iedereen in de Marine Jachthaven in Den Helder slaapt nog als de tweekoppige bemanning van 'De Zwarte Buffel' zich op maakt voor de 140 mijl lange tocht over zee. Een tocht zonder een veilige haven ertussenin. We blijven het spannend vinden met onze schokker van nog geen 11 meter lang. Maar zoals voorspeld is het mooi rustig weer.