Olleke Bolleke

Olleke Bolleke

De meeste Zuiderzeehavens hadden elk hun eigen type kleine vissersvaartuigen, goedkoper dan hun grote broers en geschikt voor een kleine bemanning. Zo kennen we nog Wieringer, Makkumer, Workumer, Vollenhover en Enkhuizer bollen. Misschien zijn er nog wel meer typen geweest waar we het bestaan niet van weten. Ze leken allemaal op elkaar, maar hadden toch hun onderlinge verschillen, voortkomend uit de plaatselijke omstandigheden, het gebruik en traditie. Van de Enkhuizer bollen die konden profiteren van de hoge wal, lag de lengte over stevens meestal tussen de zeven en acht meter.

In 1964 ontwierp J.K. Gipon voor Kooijman Jachtbouw te Zwijndrecht de 7 meter Enkhuizer bol 'Cadans', De opdracht bestond uit het tekenen van een scheepje met ronde boegen, geschikt voor een bemanning van vier personen, bijvoorbeeld een gezin van man, vrouwen twee kinderen. Gipon koos voor het type Enkhuizer bol omdat hij daarin het best de verschillende eisen kon verwezenlijken. Hij kende het type heel goed. In de Spiegel der Zeilvaart van November 1996 is een een uitgebreid artikel van zijn hand over de bol en de Enkhuizer bol in het bijzonder gepubliceerd.

Zijn zwager Hein Kersken jr. had namelijk voor de oorlog op de Westeinder Plas een Enkhuizer bol. Het was een houten vissersschip, dat voor recreatievaart geschikt was gemaakt. De bun was verwijderd en de tuigage was hersteld en verbeterd. Gipon was bij de restauratie behulpzaam geweest en kende vorm en hulpmotor werd gekozen voor een tweecilinder 10 pk Albin benzinemotor, die juist onder de zelflozende kuipvloer kon blijven. De dieselmotoren uit die tijd waren nog te zwaar en te hoog.

Het casco van de Enkhuizer bol 'Olleke Bolleke' is in 1966 gebouwd door van den Torre in Den Briel en door de eigenaren in eigen beheer afgebouwd. Ze is nog steeds eigendom van de opdrachtgevers, de familie van Schaik.

Eigenschappen

Plaquette nummer:599 Zeil nummer:
Categorie:B Tekening nummer:
Type:Enkhuizer bol

Bouw

Bouwjaar:1966 Ontwerper:J.K. Gipon
Werf:Van der Torre (Scheeps- en Jachtwerf De Delta) / Kooijman Jachtbouw NV Werf plaats:casco Brielle / afbouw in eigen beheer (bemiddeling Kooijman)
Motor:Inbouw Motor type:
Materiaal romp:Staal Materiaal kajuit:Staal
Materiaal zeil:Dacron
Onderwaterschip: Kiel:

Afmetingen

Lengte stevens:7,00 m Breedte berghout:2,65 m
Diepgang:0,60 m Masthoogte water:9,50 m
Oppervlakte grootzeil:16,90 m2 Oppervlakte fok:5,80 m2
Oppervlakte botterfok:10,00 m2 Oppervlakte kluiver:0,00 m2
Oppervlakte totaal:32,70 m2 Oppervlakte overig:0,00 m2

Register Varend Erfgoed Nederland

Registratie nummer:3336 Registratie datum:17-03-2022
Geregistreerd als:Varend Erfgoed

Tot nu toe bekende eigenaren en namen van het schip

1966 – 2024 Bob en Truus van Schaik, Middelburg ( Olleke Bolleke)
2024 – Nu (laatst bekend) Mevrouw T. van Schaik-Brouwer, Middelburg ( Olleke Bolleke)

Geschiedenis

1986

1986

1986: Verbouwing in winter 1985-1986

Foto voor verbouwing
Foto voor verbouwing
Uitgevoerde veranderingen
Uitgevoerde veranderingen
foto na verbouwing
foto na verbouwing

1993

1993

1993: Kronieken der stalen Enkhuizer bollen tot 1993

Klein maar Dapper Kroniek 7 - 'Olleke Bolleke'

In het boek "Klein maar Dapper", samengesteld door Henk de Graaf, staat in Kroniek 7 geschreven:
1966: Na een bezoek aan de Hiswa, waar de Enkhuizer bol 'Cadans' te pronk ligt, hebben wij (Bob en Truus van Schaik) onze zinnen op zo'n bolletje gezet. Na enig aandringen lukt het ons om van Jan Kooijman gedaan te krijgen dat wij een casco kunnen kopen. Op 11 september 1966 wordt het casco achter de motorschouw van Bob's vader naar Delft gesleept. De bol komt op de wal te staan bij de Delftse Watersportvereniging en dan begint het roestbikken, slijpen en meniëen.
1967: In februari verkopen we ons open schouwtje, zodat er geld is om de Albin 021-3PA motor te kopen. Dit jaar wordt besteed aan het schilderen van het casco, het betimmeren van de kajuit en het maken van roer, schuifluik en motorluik. Ook de motor wordt door Bob ingebouwd.
1968: In het voorjaar wordt de bol afgelakt en te water gelaten en 'Olleke Bolleke' gedoopt. Op 13 augustus 1968, de tweede verjaardag van onze oudste zoon Martijn, gaan we voor het eerst varen. Alleen op de motor, want zwaarden, rondhouten en tuig zijn nog niet klaar. De vakantie wordt op de Kaag en in Noord-Holland doorgebracht.
1969: Zwaarden en rondhouten zijn gemaakt. De zeilen van zeilmaker Den Heijer te Scheveningen zijn klaar en met Pinksteren wordt 'Olleke Bolleke' opgetuigd. Daarna verhuizen we naar Terneuzen en blijft het schip in Delft achter. Zodra de 6 weken zomervakantie beginnen, reizen we naar Delft om ons in te schepen. Echt zeilen doen we voor het eerst op het Braassemer Meer. Via de Randmeren gaat de tocht naar Friesland en over het IJsselmeer terug naar Enkhuizen, Edam en het Allcmaardermeer. Via Amsterdam, Gouda, Dordrecht gaat het voor het eerst Zeeland in, over de Oosterschelde naar het Veerse Meer en bij Vlissingen de Westerschelde op naar Terneuzen - onze voorlopige thuishaven.
1970: Omdat het varen in de weekenden op de Westerschelde vanuit Terneuzen vorig jaar niet zo bevallen is, brengen we 'Olleke Bolleke' met Pinksteren naar het Veerse Meer,waar ze een ligplaats krijgt in jachthaven Oostwatering te Veere, de oude werkhaven voor het maken van de caissons voor de Veersegatdam. Omdat half juni onze tweede zoon Eelco geboren wordt, blijven we deze zomer met baby en zoon Martijn op het Veerse Meer.
1971: De winter heeft 'Olleke Bolleke' op de wal in Terneuzen doorgebracht.In het voorjaar brengen we het schip weer naar Veere. Eelco, 10 maanden oud, leert aan boord lopen van kajuitbank naar kajuitbank. De vakantie brengt ons over het IJsselmeer naar Friesland en door de Kop van Overijssel, de IJssel, Rijn, Amsterdam-Rijnkanaal, Tiel, de Waal af en vervolgens weer terug naar Zeeland. We liggen 2 dagen verwaaid in Bruinisse voor we over de Oosterschelde het Veerse Meer weer bereiken. Het veer Vlissingen-Breskens brengt ons, net als in de weekenden, weer in Zeeuws-Vlaanderen.
1972: Het stalen voorluik is vervangen door een luik van ongelakte teaklatten met een eiken rand. We zouden deelnemen aan de reünie van het Stamboek van Ronde en Platbodemjachten in Zierikzee, maar wegens ziekte van een zoon gaat dat feest niet door. De vakantie brengen we verder in Zeeland door. We bezoeken veel havens zoals Zierikzee, Sint Annaland, Yerseke en Goes en hebben goed weer, behalve in Zierikzee, waar we 3 dagen verwaaid liggen.
1973: 'Olleke Bolleke' is wat versierd door het aanbrengen van beretanden. De vakantie gaat naar Friesland, heen over Gorinchem, de Vecht en de Randmeren, terug over de grote rivieren met vrij slecht weer.

pdf Klein maar Dapper Kroniek 7 - 'Olleke Bolleke'

2019

mei 2019

mei 2019: Spiegel der Zeilvaart mei 2019 nummer 4 - Enkhuizer bol 'Olleke Bolleke' ruim een halve eeuw bij de eerste eigenaars

Het komt niet zo vaak voor dat een echtpaar al 53 jaar in hetzelfde jacht vaart, maar Truus en Bob van Schaik hebben al vanaf 1966 dezelfde Enkhuizer bol in hun bezit. Bob bouwde het casco zelf af en daarna konden er 's zomers lange tochten naar verre oorden worden gemaakt. En dat gebeurde dan ook!
We begonnen de serie over schepen en schippers van Schipperskring Kooijman & de Vries en van Rijnsoever in november 2018 met de 7,00 m Enkhuizer bol van Freeke en Jan Jaap van Putten. In dat artikel werd al veel over dit type uit de doeken gedaan. Van de 7,00 m werden er veertien gebouwd, van de latere 7,35 m bouwde K&dV nog eens achttien exemplaren. Dit verhaal starten we met een bezoek aan de HISWA in 1965, waar Jan Kooijman met de Enkhuizer bol 'Cadans' exposeerde. Bob en Truus van Schaik hadden de reis van hun woonplaats Delft naar Amsterdam gemaakt en waren meteen enthousiast over deze 7 m bol. Jan Kooijman verkocht toen al wel casco's van grundels aan amateurbouwers, maar met de bollen was hij wat voorzichtiger. Hij wilde wel graag weten of de koper in staat was een degelijke betimmering aan te brengen, anders verkocht hij die geen casco.
In september 1966 kon het ongestraalde casco, dat in Brielle was gebouwd door Willem van de Torre van Jachtwerf Delta, achter de motorschouw van Bob's vader naar Delft worden gesleept. Het casco werd bij de Delftse watersportvereniging op de wal gezet om met de afbouw te starten.

pdf SdZ 2019 nr4 mei - Enkhuizer bol 'Olleke Bolleke' ruim een halve eeuw bij de eerste eigenaars

2024

25 april 2024

25 april 2024: In memoriam Bob van Schaik

'Op 25 april 2024 is op 85 jarige leeftijd de schipper van de Enkhuizer Bol ‘Olleke Bolleke’ na een mooi leven van zijn familie weggevaren’. 

Een rustige man die - samen met zijn vrouw Truus - binnen de vloot ronde en platbodemjachten lang aanwezig en zichtbaar is geweest. Bob was technisch goed onderlegd en heeft in 1966 bij Jan Kooijman het casco van de ‘Olleke Bolleke’ gekocht en vervolgens zelf afgebouwd. Het gezin van Bob en Truus van Schaik heeft veel vakanties in binnen- en buitenland op de 'Olleke Bolleke' doorgebracht. Zij waren aanwezig bij reünies, vergaderingen en andere evenementen van de SSRP en VSRP. 
In 1997 is de SSRP Van Waning-wisselprijs op de Winterreünie in Muiden uitgereikt aan Bob en Truus van Schaik, als blijk van grote waardering voor het vele werk dat zij in moeilijke omstandigheden hebben verzet bij de voorbereiding van de Zomerreünie in Veere in 1996 en het ontwerp alsmede de regie van het bij die gelegenheid uitgevoerde waterspel ‘De Slag bij De Haak’.

We zijn zeer geïnteresseerd in uw opmerkingen en/of vragen over dit schip. Stuur ze ons!

Terug naar het overzicht