Geertrui

CONSENT is een uitgave voor de donateurs, sponsors en relaties van de uitgevende organisaties; dit zijn naast VZW Tolerant, de Stichting Museumhaven Zeeland uit Zierikzee en Stichting Behoud Hoogaars. In het blad Consent verscheen in 1993 een artikel onder de kop 'Van motorschip tot snelle zeiler - de 'Geertrui'. Daarin wordt uitgebreid beschreven wat de geschiedenis van de 'Geertrui' is. De 'Geertrui' is in 1993 al meer dan zestig jaar oud en dan, na uitvoerige restauratie en perfecte verzorging, in een optimale conditie. Ze krijgt dan ook heel wat belangstelling en waardering. Zo'n kleine eeuw geleden visten er nog zo'n zevenhonderd tot achthonderd hoogaarzen in en buiten de zeegaten. Maar daarnaast verzorgden ze ook het vrachtvervoer, zowel van landbouwprodukten als ook van zand en grind. Ze werden ook ingezet bij de bouw van waterwerken en bij calamiteiten zoals dijkdoorbraken. 

Iedere eigenaar van een houten schip weet dat er een tijd komt dat er gangen vervangen moeten worden. Een gang gaat niet eeuwig mee. Als je er juist mee omgaat kan hij 30 tot 40 jaar in het schip zitten. Nu is het niet meer zo dat er nog veel ambachtslieden zijn die dit in hun vingers hebben. Tegen dit probleem liep de SBH bij het restaureren van hun schepen. Zij vonden vanuit Hoorn Cees Droste die ervaring had met de houten schepen rond het IJsselmeer, vooral botters. Tijdens de restauratie en herbouw van de Alcyon 2 en TH49 werd hij bijgestaan door o.a Julian de Jonge. Deze laatste vestigde zich als scheepstimmerman in Sint Annaland.

In het najaar van 2015 bleek bij inspectie van de hoogaars Geertrui dat er enkele gangen dusdanig zwart waren dat er werd besloten tot vervanging van deze huidplaten. Het zwart worden wordt veroorzaakt door de reactie van ijzer op het looizuur in het eikenhout. De gangen waren nog op enkele plaatsen vastgezet met ijzeren nagels.

Auteurs Miriam van den Broek/Esme Soesman

ZIERIKZEE - Hoogaars 'Geertrui', die sinds 1976 in bezit is van Boskalis, wordt dinsdag voor een symbolisch bedrag verkocht aan Stichting Museumhaven Zeeland in Zierikzee. De Geertrui krijgt een nieuwe ligplaats voor de Stads- en Commerciewerf aan de Visserdijk.
De hoogaars is in 1932 gebouwd bij Pieter Verras in Paal. Het was aanvankelijk een motorhoogaars zonder zwaarden. Het voer onder zeilnummer VLI 3 op de Westerschelde en de Noordzee. In 1942 werd de VLI 3 in beslag genomen om er rookgordijnen voor de havens mee te leggen. De eerste eigenaar vond het schip, na een tip van Urker visser, in 1946 terug in Wilhelmshaven. In 1963 kwam de hoogaars in privébezit en werd het omgebouwd tot zeilschip. In 1976 werd de 'Geertui' eigendom van Boskalis en werd het schip ingezet voor representatie-doeleinden.

Het gaat Peter van der Linde van Boskalis wel een beetje aan het hart, maar de overdracht dinsdag van hoogaars Geertrui aan de Stichting Museumhaven Zierikzee betekent op termijn ook behoud van het in 1932 in het Zeeuws-Vlaamse Paal gebouwde schip. En vooral ook het behoud van de hoogaars voor Zierikzee. 
In Grand-Café De Werf werden krabbels gezet, sleutels overgedragen en symbolisch wat muntgeld neergeteld. Begin volgend jaar verhuist de steiger van Boskalis onder de brug door naar de kade waar de Stads- en Commerciewerf (de binnenlocatie van het museum) ligt. Het museum krijgt daardoor de beschikking over een langere steiger waardoor het varend erfgoed goed aan het publiek kan worden getoond. Het museumbestuur is hartstikke blij met de nieuwe aanwinst. Behalve dat de Geertrui een pracht van een hoogaars is, is het schip in uitstekende staat.

Rudolf schrijft:
Met veel plezier heb ik het stuk "Maritiem Erfgoed in Zierikzee" gelezen. De Geertrui lag in Monnickendam toen wij haar kochten. Geheel wit aan de buitenkant, beplakt met een inferieure laag plastic. Twee kajuiten erop met het plan van de toenmalige eigenaar (hr Andela) om met dit schip naar Engeland te varen. Hij aan het roer en zijn vrouw in de achterkajuit. De motor was toen een 15 pk Samofa diesel die we met de hand moesten starten. De eerste tocht was naar Zeeland naar Arnemuiden, de werf van Meerman, om de toch wat vreemde constructie met twee kajuiten te veranderen naar een mooie grote kajuit. Het was voor ons, mijn broer en ik vreemd om toen een volledig kaal en open schip te zien waar de zware kielbalken opvielen. Nodig geweest voor de zware Kromhout gloeikop diesel. Meerman was toen geen volledig succes en we zijn uiteindelijk bij de firma Duyvendijk in Tholen terechtgekomen. Het eerste zeilplan is destijds door een kennis van ons getekend (Bert Karssiens) en met het eerste tuig bleek de Geertrui uiteindelijk een goede zeiler waarbij we, gezien de zwaarte van het schip, wel een aardig kuiltje wind nodig hadden. Reven was pas nodig bij windkracht 5. 

Bij mij thuis staat nog een windvaan, door mijn broer getekend, van koper. Die heeft tot aan de verkoop van het ouderlijk huis in Wassenaar op de garage gestaan. Misschien is daar belangstelling voor. Er is nog veel meer te vertellen over de Geertrui zoals de verbouwing van de voorsteven die aanvankelijk wat veel op die van een hengst leek en door ons is verbouwd waarmee het schip ook een stukje langer is geworden. Helaas ben ik de enige van de Flieren familie die nog over is. Mijn ouders zijn overleden en mijn broer Joost ook helaas.